گردشگری ورزشی یکی از ابعاد مهم ورزش و گردشگری است که در برنامه‌ریزی‌هایی که در هر دو بخش انجام می شود توجه ویژه ای به آن می‌گردد. لذا شهرها و کشورهای مختلف جهان در به دست آوردن حق میزبانی بازی‌های المپیک و مسابقات قهرمانی جهان در رشته‌های مختلف رقابت می‌کنند و رقابت شدیدی جهت برگزاری رویدادها بین جوامع مختلف وجود دارد تا بتوانند از فواید اقتصادی حاصل از گردشگری ورزشی بهره‌‌مند شوند.
گردشگر ورزشی
گردشگر ورزشی فردی است که به محلی غیر از محل زندگی خود برای حداقل 24 ساعت و حداکثر یک‌سال مسافرت می کند و هدف اصلی او شرکت در یک رویداد ورزشی یا بازدید از جذابیت های مرتبط با ورزش است.
انواع گردشگری ورزشی
گیبسون گردشگران ورزشی را با توجه به رفتار متفاوتی که بروز می دهند به سه دسته تقسیم می‌کند:
1. گردشگری رویداد ورزشی
2. گردشگری ورزشی فعال
3. گردشگری ورزشی نوستالژیک
1. گردشگری رویداد ورزشی
رویداد پدیده‌ای موقتی است که می‌تواند با برنامه‌ریزی یا بدون آن باشد و از مدت زمان مشخصی برخوردار است.
رویدادها به ندرت به تنهایی قابل برگزاری هستند، آنها نیاز به سازماندهی معین و صرف منابع مالی مشخص دارند. بیشتر جذابیت رویدادها در این هست که هیچگاه یکسان نیستند و شما باید در محل حضورداشته باشید تا از تجربه منحصربفرد آن به‌طور کامل لذت ببرید. رویدادها ابزاری برای برندسازی شهری هستند و روی تصویر شهر تاثیرگذارند.
رویداد ورزشی چیست؟
رویداد ورزشی نوعی گردهمایی سازمان یافته با اهداف سلامتی، رقابتی، علمی، آموزشی، تفریحی و.. است که در حوزه ورزش و فعالیت های ورزشی صورت می‌گیرد. رویدادهای ورزشی یکی از انواع رویدادهاست که بخش مهم و در حال رشد صنعت رویداد محسوب می‌شود. برای اواین بار ایده برگزاری مسابقات و رویدادهای ورزشی به صورت منسجم و بین‌المللی مختلف از سوی پیردوکوبرتن مطرح گردید و المپیک به عنوان یک دیدار بسیار بزرگ پایه‌ریزی شد.
انواع رویداد ورزشی:
• ابَر رویداد ورزشی:
بزرگی و گستره ظهور در آنها، بازار هدف مشارکت مالی عمومی، اثرات سیاسی و پوشش تلویزیونی، امکانات و اثر اجتماعی آنها بزرگ است.( المپیک، جام جهانی فوتبال)
• رویدادهای شاخص:
با مقصد یا مکانی خاص در ارتباط‌اند که منجر به ترقی وضعیت آن مکان خاص می‌شود. ( توردو فرانس، ماراتون لندن، جام ملبورن)
• رویدادهای بزرگ (عمده):
خاص یک مقصد نیستند ولی منافع اقتصادی، پوشش تلویزیونی و تعداد بازدیدکننده قایل توجهی را براساس بزرگی و گستره‌ی خود فراهم می‌آورند. (جام جهانی راگبی، جام ملت‌های اروپا، قهرمانی فوتبال امریکا)
• رویدادهای محلی (کوچک):
ملاک ابَر رویدادها، رویدادهای شاخص یا بزرگ را ندارند و بیشتر بر مبنای منطقه‌ها هستند. ( مسابقه سه‌گانه، لیگ برتر فوتبال انگلستان).
گردشگری رویداد ورزشی اشاره به فعالیت‌های ورزشی دارد که گردشگران را جذب می‌کند که درصد زیادی از آنها تماشاگر هستند، که می تواند رسانه ها، پرسنل فنی، ورزشکاران، مربیان و سایر مقامات ورزشی را شامل شوند؛ این بخش از گردشگری ورزشی شامل رویدادهای ورزشی بزرگ مثل بازی‌های المپیک یا مسابقات جام جهانی فوتبال است. این دو رویداد بزرگ ورزشی از مشهورترین و پرطرفدارترین مقاصد گردشگری ورزشی در دنیا هستند که هر بار در شهر و کشور متفاوتی در گوشه و کنار دنیا برگزار می‌شوند.
2. گردشگری ورزشی فعال
افرادی که برای انجام یک ورزش و شرکت در یک رویداد ورزشی سفر می‌کنند گردشگران ورزشی فعال هستند.
اسکی، تورهای دوچرخه سواری، گردشگری ورزشی ماجراجویانه و شرکت در مسابقات مسترز و تورنمنت‌ها را از اشکال گردشگری ورزشی فعال می‌توان نام برد.
گردشگری ماجراجویانه
گردشگری ماجراجویانه طیف وسیعی از فعالیت‌های بیرونی است که عموما در اوقات فراغت و در محیط‌های دورافتاده، بکر، طبیعی و دور از خانه انجام می‌گیرد و درجات مختلف ریسک را دربردارد.
طبقه بندی فعالیت‌های ماجراجویانه:
فعالیت‌های ماجراجویانه به سه دسته تقسیم می‌شوند که هر یک شامل مجموعه‌ای متنوع از فعالیت‌ها است که البته بعضا تفاوت‌های بسیار اندکی با هم دارند.
1. زمینی:
ماجراجویانه زمینی با توجه به تنوعی که دارند می‌توانند در سرزمین‌های پست و ج لگه‌ای و ناهموار و کوهستانی به اشکال زیر انجام می‌شود. اسکی سرعتی در شیب‌های تند، های اسکی، صخره نوردی، غارنوردی، کوهنوردی، پیاده روی (طولانی و اغلب گروهی)، پرش یا سقوط از ارتفاع
2. آبی:
فعالیت‌های ماجراجویانه برای مناطقی که دارای رودخانه‌های دائمی، دریاچه‌های طبیعی و مصنوعی و مرز آبی با آب‌های آزاد هستند. موج‌سواری با قایق، غواصی، اسکی روی آب، کایاک سواری در رودخانه‌های خروشان، قایق‌های موتوری تندرو
3. هوایی یا هوانوردی:
بالن‌سواری، اسکای دایوینگ، پاراگلایدرینگ، پاراسیلینگ، هنگ گلایدرینگ
گردشگری ماجراجویانه مردم را وارد طبیعت می‌کند و متکی به مهارت‌های حرکتی خود فرد است. ممکن است فقط یک سرگرمی نباشد و می‌تواند یک سبک زندگی کامل باشد. شرکت در این رشته‌ها به آنها در ساخت اعتماد به نفس، توسعه شخصیت، لذت از حس موفقیت، نمایش توانایی‌ها، توسعه فزاینده خودباوری و هدف‌گذاری کمک می‌کند. افراد انتظار دارند که این فعالیت‌ها برای آنها هیجان، چالش و سرگرمی را به همراه داشته‌باشد. این امر با قرار گرفتن در شرایط سخت امکان پذیر است و به سطح بالای اشتیاق برای شرکت نیاز دارد.
3. گردشگری ورزشی نوستالژیک
این زیرمجموعه از گردشگری ورزشی به سفرهایی گفته می‌شود که بازدید از جاذبه‌های گردشگری ورزشی را در بر می‌گیرند. به عنوان مثال بازدید تالار مشاهیر ورزشی در گوشه و کنار دنیا یا موزه‌های ورزشی و ورزشگاه‌های بزرگ و مشهور دنیا که تورهای بازدید برگزار می‌کنند. حتی ملاقات با مشاهیر ورزشی نیز در این دسته جای می‌گیرد. بسیاری از کشورها با سرمایه‌گذاری فراوان اثرات و فواید این گونه گردشگری را به خوبی جذب کرده‌اند و از آن به عنوان منبع بسیار مهمی برای بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و افزایش اشتغال و درآمد، توسعه زیرساخت‌ها و افزایش شهرت برای خود استفاده می‌کنند.
تاثیرات گردشگری ورزشی
با رشد گردشگری ورزشی:
o ورزش‌ها به یک منبع سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری تبدیل می‌شوند.
o ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و رستوران‌ها و هتل‌های پر از مسافر، رشد اقتصادی را در پی دارد.
o فرصتی برای معرفی شهر یا کشور و ارائه‌ی تصویر مثبتی از جامعه فراهم می‌شود.
o سبب افزایش امکانات به خصوص امکانات ورزشی می‌شود.
o فرصت‌هایی برای تفریح و سرگرمی جوانان فراهم می‌شود.
o زیرساخت‌های جدید را توسعه می‌دهد.
o موجب رشد و توسعه در بخش‌های دیگر صنعت گردشگری منطقه می‌شود.
o قابلیت‌های سازمانی و بهره‌برداری از بازار را افزایش می‌دهد.
o منابع مالی مورد نیاز برای ایجاد امکانات جدید ورزشی را فراهم می‌کند.
o حمایت جامعه از ورزش و رویدادهای ورزشی را افزایش می‌دهد.
چرا گردشگری ورزشی فراگیر شده است؟
عوامل مختلفی بر افزایش محبوبیت و فراگیر شدن این بخش از صنعت گردشگری تأثیرگذار بوده‌اند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
۱. دلایل و الزامات اقتصادی
۲. نوآوری‌های دنیای فناوری
۳. تغییر در نگرش‌ها و ارزش‌ها
نیاز به توضیح نیست که افراد برای شرکت در هر نوع گردشگری ورزشی ملزم به پرداخت هزینه‌های آن هستند. بنابراین، این بخش می‌تواند زمینه‌ی خوبی برای سرمایه‌گذاری و کسب درآمد باشد. به علاوه، تغییر شکل شغل‌ها در جوامع سبب شده که در سال‌های اخیر ساعات کاری کاهش پیدا کنند و بر زمان تفریح، استراحت و تعطیلات افزوده شود.
یکی دیگر از عواملی که سبب استقبال مردم از این نوع گردشگری و گسترش آن به بخش وسیعی از دنیا شده، رشد و پیشرفت‌هایی است که در زمینه‌ی فناوری به وقوع پیوسته است. یکی از بهترین نمونه‌های تاثیر فناوری بر این بخش از گردشگری، ظهور انواع جدیدی از وسایل حمل‌ونقل است. با اختراع اتومبیل و فراهم شدن امکان سفر هوایی در قرن اخیر، افراد به راحتی می‌توانند برای شرکت در فعالیت‌های ورزشی به آن سر دنیا سفر کنند. مطبوعات و به دنبال آن رادیو و تلویزیون نیز تاثیر زیادی در گسترش تماشاگری ورزشی داشتند. اخیرا پیشرفت‌های فناوری در تولید تجهیزات ورزشی نیز سبب همه‌گیر شدن ورزش و به تبع آن افزایش محبوبیت گردشگری ورزشی شده است. ابداعات فناوری باعث شده‌اند که دسترسی به اخبار و اطلاعات، امکان رزرو بلیط‌های ورزشی و سهولت شرکت کردن در مسابقات ورزشی تقریبا برای همه فراهم شود.
سخن آخر
امروزه به خصوص در جوامع غربی، افراد بیشتر از گذشته به تفریحات و سرگرمی اهمیت می‌دهند. همین مسئله سبب می‌شود که تمایل برای انجام تفریحات ورزشی و به دنبال آن گردشگری ورزشی افزایش پیدا کند.
خرسندیم که تا پایان این مقاله همراه ما بودید. در صورتی که هرگونه تجربه نزدیکی با گردشگری ورزشی داشته‌اید با ما به اشتراک بگذارید.