رشته مهندسی برق

همان طور که اطلاع دارید رشته مهندسی برق یا همان رشته مهندسی الکترونیک یکی از رشته‌های بسیار پرطفدار از زیر مجموعه رشته‌های مهندسی است. این رشته تحصیلی به چندین گرایش مختلف مانند مهندسی کنترل، مهندسی پزشکی، مهندسی مخابرات، مهندسی برق قدرت در مقاطع تحصیلات تکمیلی تبدیل می‌شود. در ادامه این مقاله از موسسه پله به پله به معرفی کاملی از شرح شغلی رشته مهندسی برق می‌پردازیم.

مهندسی برق چیست؟

مهندسی برق یا Electrical engineering زیرمجموعه‌ای از مهندسی است که به مطالعه و کاربردهای مرتبط با الکتریسیته، الکترومغناطیس و الکترونیک می‌پردازد. می‌توان مهندسی برق را به دو قسمت عمده به شرح زیر تقسیم کرد:

بررسی و طراحی سیستم‌های انتقال و تبدیل انرژی الکتریکی؛ و یا بررسی و طراحی سیستم‌های الکترونیکی برای پردازش و انتقال اطلاعات، نظیر کامپیوترها، سامانه های مخابراتی، مدارهای مجتمع، رادارها و نظایر آن. به بیان دیگر، مهندسان برق از الکتریسیته یا برای انتقال انرژی و یا برای پردازش اطلاعات استفاده می‌کنند.

فراگیرتر شدن استفاده از انرژی الکتریکی و افزایش نیاز به انتقال و نیز پردازش سریعتر اطلاعات، مهندسی برق را به یکی از مهمترین و پرتقاضا ترین زمینه‌های مهندسی و صنعت تبدیل کرده است. یکی از بهترین تعریف‌هایی که از مهندسی برق شده است،‌ این است که محور اصلی فعالیت‌های مهندسی برق، تبدیل یک سیگنال به سیگنال دیگر است. که البته این سیگنال ممکن است شکل موج ولتاژ یا شکل موج جریان و یا ترکیب دیجیتالی یک بخش از اطلاعات باشد.

اهمیت رشته مهندسی برق

مهندسی برق یکی از مشاغل مهم و کلیدی صنعت برق و مخابرات به شمار می رود. انرژی یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های هر کشور به حساب می‌آید. در میان آنها نیز انرژی برق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا جایی که میزان تولید و مصرف آن در بخش تولید از شاخصه‌های رشد اقتصادی کشورها محسوب می‌شود. داشتن تحصیلات دانشگاهی و آکادمیک از الزامات ورود به شغل مهندسی برق است. در کشور ما گرایش‌های تخصصی مختلفی برای مهندسی برق تعریف شده است که اگر فارغ‌التحصیلان مهندسی برق متناسب با گرایش تخصصی خود مشغول به کار شوند، مطمئنا بازدهی بیشتری خواهند داشت.

دروس تخصصی رشته مهندسی برق

رشته مهندسی برق مانند سایر رشته‌های دانشگاهی متشکل از دروس عمومی و دروس تخصصی است که در ادامه به معرفی تعدادی از دروس تخصصی مقطع کارشناسی این رشته تحصیلی می‌پردازیم.

• ریاضی مهندسی
• مقدمه‌ای بر مهندسی برق
• کارگاه برق
• زبان تخصصی برق
• مدارهای الکتریکی 1 و 2
• اندازه گیری الکتریکی
• آز مدار و اندازه گیری
• الکترونیک 1 و 2
• آز الکترونیک 1 و 2
• الکترومغناطیس
• شبکه و سیستم‌ها
• ماشین‌های الکتریکی 1 و 2
• آز ماشین‌های الکتریکی 1
• مخابرات 1
• بررسی سیستم‌های قدرت 1
• کنترل سیستم‌های خطی
• مدارهای منطقی
• آز مدارهای منطقی
• نقشه کشی صنعتی 1
• ساختار و زبان ماشین
• کارآموزی

معرفی گرایش‌های مختلف رشته مهندسی برق

در ادامه به معرفی گرایش‌های رشته مهندسی برق می‌پردازیم.

گرایش الکترونیک

گرایش الکترونیک یا همان رشته مهندسی الکترونیک به دو زیر بخش عمده تقسیم می شود. بخش اول میکروالکترونیک است که شامل علم مواد، فیزیک الکترونیک، طراحی و ساخت قطعات از ساده‌ترین تا پیچیده‌ترین آنها است و بخش دوم نیز مدار و سیستم نامیده می‌شود و هدف آن طراحی و ساخت سیستم ها و تجهیزات الکترونیکی با استفاده از قطعات ساخته شده توسط مختصصان میکروالکترونیک است.

گرایش مخابرات

گرایش مخابرات خود دارای چند زیرگرایش است. یکی از آنها گرایش سیستم است که مهندس مخابرات با این گرایش در زمینه طراحی سیستم‌های مخابراتی جهت ارتباط اطلاعاتی (مانند شبکه های ارتباطی بانک ها)، سیستم های رادار و جنگ الکترونیک (به خصوص در زمینه های نظامی) و نصب و راه اندازی شبکه های ارتباط از راه دور (مانند موبایل) تخصص دارد. در گرایش دیگر که میدان است، مهندس مخابرات تسلط کافی در طراحی اجزای فرستنده – گیرنده های مخابراتی مانند طراحی آنتن‌ها، طراحی موج بر و شبیه سازی آن‌ها دارد.

گرایش مخابرات

رمز و تهیه‌ پروتکل‌های مخابرات امن، تست و ارزیابی میزان امنیت شبکه‌های مخابراتی از تخصص‌های مهندس مخابرات است. برای مهندس برق با گرایش مخابرات فرصت‌های شغلی خوبی در پروژه‌های مخابراتی مختلف در بخش نظامی و غیر نظامی وجود دارد.

گرایش کنترل

هدف این علم، کنترل خروجی های یک سیستم بر مبنای ورودی های آن و با توجه به شرایط ویژه و نکات مورد نظر طراحی آن سیستم است. علم کنترل فقط در مهندسی برق مورد استفاده قرار نمی‌گیرد بلکه در شاخه های دیگری از علوم مهندسی و حتی علوم انسانی کاربرد دارد. در کل هدف مهندسی کنترل، طراحی سیستمی است که بتواند عملکرد یک دستگاه را در حد مطلوب حفظ کند. خودکار کردن یا اتوماتیک کردن خط تولید، یکی دیگر از فعالیت های مهندسی کنترل است.

گرایش قدرت

هدف اصلی مهندسین این گرایش، تولید برق در نیروگاه ها، انتقال برق از طریق خطوط انتقال و توزیع آن در شبکه‌های شهری و در نهایت توزیع آن برای مصارف خانگی و کارخانه‌ها  است. بنابراین یک مهندس قدرت باید به روش های مختلف تولید برق، خطوط انتقال نیرو و سیستم‌های توزیع آشنا باشد. دانشجویان این رشته در شاخه تولید با انواع نیروگاه های آبی، گازی، سیکل ترکیبی و … آشنا می‌شوند. در بخش انتقال و توزیع نیز روش های مختلف انتقال برق اعم از کابل های هوایی و زیرزمینی را مطالعه می کنند. یکی دیگر از شاخه های قدرت، ماشین های الکتریکی است.

آینده شغلی رشته مهندسی برق

امروزه با توسعه صنایع کوچک و بزرگ در کشور، فرصت‌های شغلی زیادی برای مهندسین برق فراهم شده است و اگر می بینیم که با این وجود بعضی از فارغ التحصیلان این رشته بی کار هستند به دلیل این است که این افراد یا فقط در تهران دنبال کار می‌گردند یا در دوران تحصیل به جای یادگیری عمیق دروس و کسب توانایی‌های لازم ، تنها واحد های درسی خود را گذرانده‌‍اند.

فرصت‌های رشته مهندسی کنترل نیز بسیار گسترده است چون در هر جا که یک مجموعه عظیمی از صنعت مهندسی مثل کارخانه سیمان، خودروسازی، ذوب آهن و … وجود داشته باشد، حضور یک مهندس کنترل ضروری است  و بالاخره یک مهندس مخابرات یا الکترونیک می تواند جذب وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، صنایع، دفاع و سازمان های مختلف خصوصی و دولتی شود.

در نهایت با توجه به تمامی توضیحات انجام شده می‌توان بیان کرد که رشته مهندسی برق و تتمامی گرایش‌های آن نه تنها در حال حاضر بلکه در آینده و با افزاش رشد زیرساخت‌های صنعتی موجود می‌تتواند ازبازار کار و آینده شغلی مناسبی برخوردار باشد. فارغ‌التحصیلان این رشته تحصیلی جذاب به سادگی می‌تواند وارد بازار کار و صنعت الکترونیک و مخابرات کشور شده و کسب درامد کنند.

ممنون که تا انتها مقالعه را مطالعه کردید. اگر شما هم اطلاعات جالبی در مورد رشته مهندسی برق دارید خوشحال می‌شویم آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.